(चालू घडामोडी) Current Affairs | 24 August 2019

आवर्ती आर्थिक व्यवहारांसाठी कार्डवर ई-जनादेशाच्या प्रक्रियेला RBI ने मंजुरी दिली: भारतीय रिझर्व्ह बँकेनी (RBI) ई-जनादेश संबंधी नोंदणी, दुरूस्ती आणि निरस्तीकरण प्रक्रियेच्या दरम्यान प्रमाणीकरणाचा अतिरिक्त घटक (additional factor of …

आवर्ती आर्थिक व्यवहारांसाठी कार्डवर ई-जनादेशाच्या प्रक्रियेला RBI ने मंजुरी दिली :

• भारतीय रिझर्व्ह बँकेनी (RBI) ई-जनादेश संबंधी नोंदणी, दुरूस्ती आणि निरस्तीकरण प्रक्रियेच्या दरम्यान प्रमाणीकरणाचा अतिरिक्त घटक (additional factor of authentication - AFA) यासह आवर्ती आर्थिक व्यवहारांसाठी (मर्चंट पेमेंट्स) कार्डवर ई-जनादेशाच्या प्रक्रियेला परवानगी देण्याचा निर्णय घेतला आहे. RBI कडून दिलेले निर्देश 1 सप्टेंबर 2019 पासून लागू होतील.
• RBIने ग्राहकांना सप्टेंबर 2019 पासून ई-जनादेश देऊन 2000 रुपयांपर्यंतचे आवर्ती आर्थिक व्यवहार (recurring payments) करण्यास परवानगी दिली. ही सुविधा डिजिटल वॉलेट्ससह डेबिट, क्रेडिट, आणि प्रीपेड पेमेंट इन्स्ट्रुमेंट्स अश्या सर्व प्रकाराच्या कार्डांचा वापर करुन केलेल्या व्यवहारांसाठी लागू आहे. यामुळे एखादी व्यक्ती छोट्या-छोट्या रकमेच्या व्यवहारांसाठी स्वयंचलितपणे इन्सट्रक्शन्स देऊ शकते.
• कार्डांवर ई-जनादेशास परवानगी देण्याचा भारतीय रिझर्व्ह बँकेचा निर्णय देशभरात डिजिटल देयकांना वाढविण्यास सक्षम करणारा ठरणार आहे.

अजय कुमार भल्ला: भारताचे नवे गृहसचिव

• मंत्रिमंडळाच्या नियुक्ती समितीने अजय कुमार भल्ला ह्यांची गृह मंत्रालयाच्या गृहसचिवपदी नेमणूक करण्यास मान्यता दिली आहे.
• अजय कुमार भल्ला हे गृह मंत्रालयाच्या विशेष पदावर असलेले IAS अधिकारी आहेत. राजीव गौबाच्या जागी त्यांची नेमणूक झाली आहे.

सीएपीएफचे सर्व कर्मचारी 60 वर्षांच्या वयात निवृत्त होतील – सरकारचा आदेश :

• भारत सरकारने एक आदेश जारी केला आहे की सर्व केंद्रीय सशस्त्र पोलिस दल (सीएपीएफ) कर्मचारी आता 60 वर्षांच्या समान वयात सेवानिवृत्त होतील. केंद्रीय गृह मंत्रालयाने जारी केलेल्या आदेशानुसार, सैन्य दलाचे सर्व जवान, सीमा सुरक्षा दल, शास्त्रा सीमा बाल, केंद्रीय राखीव पोलिस दल आणि भारत-तिबेट सीमा पोलिस 57 वर्षांच्या ऐवजी 60 व्या वर्षी निवृत्त होतील.
• सरकारचे हे नवीन पाऊल दिल्ली उच्च न्यायालयाच्या आदेशाशी संबंधित आहे जिथे या चार सैन्यांत विविध प्रकारच्या वयाचे धोरण ठरवून ते “भेदभाववादी आणि असंवैधानिक” म्हणून संबोधले गेले होते आणि यामुळे सैन्याचे दोन वर्ग तयार झाले आहेत. विद्यमान धोरणानुसार, केवळ दोन सैन्यदलाचे कर्मचारी वयाच्या 60 व्या वर्षी निवृत्त होतात.
• आसाम रायफल्स आणि केंद्रीय औद्योगिक सुरक्षा दल (सीआयएसएफ) मधील सर्व कर्मचारी वयाच्या साठव्या वर्षी निवृत्त होतात. पण, आयटीबीपी, सीआरपीएफ, एसएसबी आणि बीएसएफमध्ये कॉन्स्टेबलमधील कमांडंटच्या सेवेतील कर्मचारी वयाच्या 57 व्या वर्षी निवृत्त होतात, तर त्यापेक्षा जास्त वयाच्या 60 व्या वर्षी त्यांना पदावर ठेवण्यात आले आहे.

टेरर फंडिंग प्रकरणी FATF ने पाकिस्तानला टाकले काळ्या यादीत :

• दहशतवादाला खतपाणी घालण्यावरुन पाकिस्तानला पुन्हा एकदा मोठा झटका बसला आहे. कारण, टेरर फंडिंगवर नजर ठेवणारी आंतरराष्ट्रीय संस्था फायनान्शिअल अॅक्शन टास्क फोर्सच्या (FATF) एशिया पॅसिफिक ग्रुपच्या APG गटाने पाकिस्तानला काळ्या यादीत टाकले आहे. आंतरराष्ट्रीय स्तरावर पाकिस्तानवर ओढवलेली ही मोठी नामुष्की आहे.
• भारतीय अधिकाऱ्याने पीटीआयला दिलेल्या माहितीनुसार एशिया पॅसिफिक अर्थात एपीजी गटाने पाकिस्तानला ब्लॅक लिस्ट केले आहे. तर आर्थिक गैरव्यवहार आणि दहशतवाद्यांना आर्थिक मदत केल्यासंबंधीचे जे मापदंड आहे त्यातल्या 40 पैकी 32 निकषांवर पाकिस्ताना अपयशी ठरला आहे. त्यामुळे पाकिस्तानला ब्लॅक लिस्ट म्हणजेच काळ्या यादीत टाकण्यात आले आहे.
• तसेच गेल्या वर्षी पाकिस्तानला ग्रे यादीत टाकण्यात आले होते. ज्यानंतर पाकिस्तानने कृती आराखड्यानुसार काम करण्याचं आश्वासन दिलं होतं. मात्र त्यात पाकिस्तान सपशेल अपयशी ठरला. त्याचमुळे पाकिस्तानला काळ्या यादीत टाकण्यात आले आहे. आता ऑक्टोबर 2019 पर्यंत पाकिस्तानाला काळ्या यादीतून बाहेर येण्यासाठी प्रयत्न करावे लागणार आहेत.

समुद्री उर्जाला नूतनीकरणक्षम उर्जाचा दर्जा देण्यात आला :

• केंद्रीय नवीन आणि नूतनीकरणयोग्य ऊर्जा मंत्रालयाने (एमएनआरई) महासागरातील ऊर्जा अक्षय ऊर्जा म्हणून घोषित करण्याच्या प्रस्तावाला मान्यता दिली आहे. हे सर्व भागधारकांना स्पष्ट केले आहे की समुद्राच्या उर्जेच्या विविध प्रकार जसे की भरती, लाट आणि सागरी औष्णिक ऊर्जा रूपांतरण वापरुन तयार होणारी ऊर्जा नूतनीकरणयोग्य ऊर्जा मानली जाईल.
• या निर्णयामुळे देशातील सागरी उर्जेला चालना मिळेल. हे नॉन-सौर नूतनीकरणयोग्य खरेदीचे दायित्व पूर्ण करण्यासाठी समुद्री उर्जा पात्र करेल. महासागर उर्जेचा सध्या कमी वापर केला जात आहे आणि आजपर्यंत भारतामध्ये कोणतीही महासागर उर्जा क्षमता स्थापित केलेली नाही. हे मुख्यतः लहरी, भरतीसंबंधी, चालू उर्जा आणि समुद्रातील औष्णिक उर्जा यासह काही तंत्रज्ञानाद्वारे शोषित केले जाते.

भारतक्राफ्ट पोर्टल – सरकार ई-कॉमर्स मार्केटींग प्लॅटफॉर्म सुरू करणार :

• केंद्रीय मंत्री नितीन गडकरी यांनी जाहीर केले की केंद्रीय सूक्ष्म, लघु आणि मध्यम उद्योग मंत्रालय (एमएसएमई) देसी आवृत्ती ई-कॉमर्स विपणन मंच, भारतक्राफ्ट पोर्टल सुरू करण्याची योजना आखत आहे. हे अलिबाबा आणि एमेझॉन सारख्या ई-कॉमर्स मंचच्या धर्तीवर आधारित असेल. हे एमएसएमईंना त्यांची उत्पादने बाजारात विक्री करण्यासाठी व्यासपीठ उपलब्ध करुन देईल आणि यामुळे एकूणच क्षेत्राला चालना मिळेल.
• 2-3 वर्षात सुमारे दहा लाख कोटी रुपयांचा महसूल मिळविण्याची क्षमता आहे. एमएसएमई क्षेत्राचे सध्या उत्पादन क्षेत्रात 29% आणि निर्यातीत 40% योगदान आहे. येत्या पाच वर्षांत यात 5 कोटी अतिरिक्त रोजगार निर्मितीची क्षमता आहे. केंद्र सरकारने पुढच्या पाच वर्षांत उत्पादन क्षेत्रात एमएसएमईचे योगदान वाढवून 50% करण्याचे लक्ष्य ठेवले आहे.

आदित्य ठाकरे ‘विफा’च्या उपाध्यक्षपदी :

• वेस्टर्न इंडिया फुटबॉल असोसिएशन या राज्य फुटबॉल संघटनेच्या नागपूर येथे शुक्रवारी झालेल्या 70व्या वार्षिक सर्वसाधारण सभेत शिवसेनेचे नेते आदित्य ठाकरे यांची उपाध्यक्षपदी बिनविरोध निवड करण्यात आली. गोंदिया जिल्ह्य़ाचे प्रफुल पटेल तसेच मुंबई जिल्ह्य़ाचे साऊटर वाझ यांची अनुक्रमे अध्यक्ष आणि सचिवपदी फेरनिवड करण्यात आली.
• मुंबई जिल्हा फुटबॉल संघटनेचे अध्यक्ष आदित्य ठाकरे आणि पालघर जिल्ह्य़ाचे पार्थ जिंदाल हे दोन नवे चेहरे उपाध्यक्षपदी निवडून आले आहेत. त्याचबरोबर महाराजकुमार मालोजीराजे छत्रपती, हरेश व्होरा आणि विश्वजित कदम हे उपाध्यक्षपदी निवडून आले आहेत.