(चालू घडामोडी) Current Affairs | 1 August 2019

भारतातले बेंगळुरू शहर अव्वल ठरले: ‘डेल ग्लोबल वुमन अँत्रेप्रेन्योर सिटीज इंडेक्स 2019’ : डेल आणि लंडनच्या IHS मार्किट या आंतरराष्ट्रीय संस्थांकडून ‘वुमन अँत्रेप्रेन्योर सिटीज इंडेक्स 2019’ या शीर्षकाखाली महिला उद्योजकांच्या एकूणच …

भारतातले बेंगळुरू शहर अव्वल ठरले: ‘डेल ग्लोबल वुमन अँत्रेप्रेन्योर सिटीज इंडेक्स 2019’ :

डेल आणि लंडनच्या IHS मार्किट या आंतरराष्ट्रीय संस्थांकडून ‘वुमन अँत्रेप्रेन्योर सिटीज इंडेक्स 2019’ या शीर्षकाखाली महिला उद्योजकांच्या एकूणच स्थितीविषयी माहिती दर्शविणारी 50 शहरांची एक वैश्विक यादी प्रसिद्ध करण्यात आली आहे.

अहवालानुसार,

• सॅन फ्रान्सिस्को बे एरिया (अमेरीका) हे शहर जागतिक पातळीवर प्रथम क्रमांकावर आहे. त्याच्यापाठोपाठ न्युयॉर्क (अमेरीका) आणि लंडन (ब्रिटन) या शहरांचा द्वितीय आणि तृतीय क्रमांक आहे.
• आशियाई प्रदेशात सिंगापूर हे शहर अव्वल स्थानावर असून त्याचा 21 वा क्रमांक आहे. तसेच हाँगकाँग (23), तैपेई (26), क्वालालंपूर (44), शांघाय (47), जकार्ता (49) यांचाही समावेश आहे.
• भारतीय शहरांमध्ये बेंगळुरु (कर्नाटक) 43 व्या क्रमांकावर (आशियात सातवे) आणि दिल्ली 50 व्या क्रमांकावर (आशियात दहावे) ही शहरे अव्वल ठरली. एकूणच सुधारणांच्या बाबतीत जागतिक पातळीवर दिल्ली 26 व्या क्रमांकावर आहे.
• जागतिक यादीत प्रथम दहा शहरे - सॅन फ्रान्सिस्को बे एरिया (अमेरीका), न्युयॉर्क (अमेरीका), लंडन (ब्रिटन), बॉस्टन (अमेरीका), लॉस एंजेलीस (अमेरीका), वॉशिंग्टन डीसी (अमेरीका), सिएटल (अमेरीका), पॅरिस (फ्रान्स), टोरंटो (कॅनडा), स्टॉकहोम (स्वीडन). त्यापाठोपाठ तीन युरोपीय शहरे आहेत.
• विशेष म्हणजे, तळाशी असलेल्या 10 शहरांनी बाजारपेठ, भांडवल आणि प्रतिभा यांच्याबाबतीत प्रगती केली परंतू संस्कृती आणि तंत्रज्ञानाच्या बाबतीत कमी पडले. महिला उद्योजकांना वाढीव निधी उपलब्ध करुन देण्याच्या बाबतीतही ते सुधारले आहेत. याव्यतिरिक्त, कॉर्पोरेट मंडळांवर महिलांच्या प्रतिनिधित्वाच्या बाबतीतही तळाशी असलेल्या 10 शहरांनी सुधारणा दर्शविलेली आहे.
• एकूणच, सर्वेक्षण केलेल्या 50 पैकी 37 शहरांमध्ये कॉर्पोरेट मंडळांवरील महिलांचे प्रतिनिधित्व वाढले आहे. याबाबतीत 44 टक्के महिला प्रतिनिधित्वासह पॅरिस (फ्रान्स) हे शहर अव्वल ठरले.

अतनू चक्रवर्ती: RBI च्या संचालक मंडळावर नेमण्यात आलेले संचालक

• केंद्र सरकारने भारत सरकारच्या अर्थ मंत्रालयातल्या आर्थिक व्यवहार विभागात सचिव पदावर असलेले अतनू चक्रवर्ती यांची भारतीय रिझर्व्ह बँकेच्या केंद्रीय संचालक मंडळावर संचालकपदी नेमणूक केली आहे. चक्रवर्ती यांची ही नियुक्ती सुभाष चंद्र गर्ग यांच्या जागेवर करण्यात आली. चक्रवर्ती यांचे नामांकन 29 जुलै 2019 पासून आणि पुढील आदेशापर्यंत प्रभावी आहे.
• गेल्या आठवड्यात करण्यात आलेल्या फेरबदलात माजी आर्थिक व्यवहार सचिव सुभाष चंद्र गर्ग यांना वीज मंत्रालयात नियुक्त केले होते.

अनुच्छेद 35A ला चिलखत करणे ही भुकटीची आग पेटविण्यासारखेच – मेहबूबा मुफ्ती :

• जम्मू-काश्मीरच्या माजी मुख्यमंत्री मेहबूबा मुफ्ती यांनी सत्ताधारी सरकारला असा इशारा दिला की, कलम 35A मध्ये कोणतीही भांडण, पावडरच्या भस्मात आग लावण्यासारखे असेल. पीपल्स डेमोक्रॅटिक पक्षाचा 20 वा वाढदिवस साजरा करण्यासाठी आयोजित कार्यक्रमात मेहबूबा मुफ्ती यांनी हा इशारा दिला.
• महबूबा मुफ्ती पुढे म्हणाल्या की आम्ही राज्यातल्या विशेष स्थितीशी निगडीत असलेल्या कोणत्याही प्रयत्नांसाठी मृत्यूपर्यंत लढू. जम्मू-काश्मीरच्या माजी मुख्यमंत्र्यांनी असा दावा केला की पीडीपी आणि नेत्यांना त्रास देण्यासाठी अनेक प्रयत्न केले जात आहेत. मुफ्ती म्हणाले की, नवी दिल्लीला माहित आहे की पीडीपी हा एकुलता एक पक्ष आहे जो जम्मू-काश्मीरच्या राज्याचा खास दर्जा आणि अस्मितेचे रक्षण करण्यासाठी ‘भिंतीसारखे उभे’ आहे.

लोकसभेने राष्ट्रीय वैद्यकीय आयोग विधेयक, 2019 पारित केले :

• लोकसभेने 30 जुलै रोजी राष्ट्रीय वैद्यकीय आयोग (एनएमसी) विधेयक 2019 मंजूर केले. केंद्रीय आरोग्य मंत्री हर्षवर्धन यांनी राष्ट्रीय वैद्यकीय आयोगाद्वारे निरीक्षक राज संपवू शकणारी सर्वात मोठी सुधारणा म्हणून एनएमसी विधेयक 2019 चा उल्लेख केला.
• पीजी कोर्ससाठी प्रवेश परीक्षा आणि परदेशी देशांकडून तपासणी चाचणी म्हणून अंतिम वर्षाचे एमबीबीएस मानण्याची तरतूद या विधेयकात आहे. या विधेयकात भारतीय वैद्यकीय आयोग (एमसीआय) रद्द करण्याची अनेक कारणे दिली गेली होती. असा आरोप केला जात आहे की एमसीआय नियमित वैद्यकीय महाविद्यालये अंतर्गत प्रक्रिया सदोष होती.
• या विधेयकात अनेक नवीन तरतुदी सादर केल्या आहेत. बिलेने एमबीबीएसच्या विद्यार्थ्यांसाठी नॅशनल एक्झीट टेस्ट (एनक्स्ट) नावाची नवीन प्रवेश परीक्षा सुरू केली आहे.

चीनने आपला प्रथम व्यावसायिक रॉकेट ‘हायपरबोला-1’ प्रक्षेपित केला :

• आयस्पेस या चिनी स्टार्टअपने चीनचा पहिला व्यावसायिक रॉकेट पृथ्वीच्या कक्षेत प्रक्षेपित केला आहे. चीनच्या खाजगी अवकाश उद्योगासाठी ही पायरी एक विशाल झेप असू शकते. आयस्पेसने 6 जुलै, 2019 रोजी हायपरबोला-1 यशस्वीपणे सुरू करण्याची घोषणा केली.
• हायपरबोला-1 ने दोन उपग्रह आणि पेलोड सह जिउक्वान उपग्रह प्रक्षेपण केंद्रावरून पूर्वनिर्धारित कक्षामध्ये प्रवेश केला. यापूर्वी, इतर चिनी कंपन्यांनी दोन प्रयत्न केले परंतु ते अयशस्वी झाले होते. आयस्पेसनुसार हायपरबोला-1 रॉकेटची उंची सुमारे 68 फूट (20.8 मीटर) असून व्यास सुमारे 4.6 फूट (1.4 मीटर) आहे.
•  माध्यमांच्या अहवालानुसार हायपरबोला-1 चे टेकऑफचे वजन सुमारे 68,000 पौंड (31 मेट्रिक टन) असून तीन खालच्या टप्प्यांत पूर्व-पॅक केलेले सॉलिड प्रोपेलेंट जळत असतील आणि अंतिम ऑर्बिटल इंजेक्शन युक्तीसाठी द्रव-इंधन वरच्या टप्प्यात असतात.