आता नेट बँकिंग होणार स्वस्त – रिझर्व्ह बॅंकेने RTGS आणि NEFTवरील शुल्क रद्द केले

रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाने आरटीजीएस आणि एनईएफटीद्वारे पैसे ट्रान्सफरवर लावण्यात येणाऱ्या शुल्कांना रद्द केले आहे:



• मध्यवर्ती बँकांनी त्यांच्या ग्राहकांना हे फायदे देण्यास निर्देश दिले आहे, जेणेकरून डिजिटल व्यवहारांना चालना येईल.
• व…

रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाने आरटीजीएस आणि एनईएफटीद्वारे पैसे ट्रान्सफरवर लावण्यात येणाऱ्या शुल्कांना रद्द केले आहे:

• मध्यवर्ती बँकांनी त्यांच्या ग्राहकांना हे फायदे देण्यास निर्देश दिले आहे, जेणेकरून डिजिटल व्यवहारांना चालना येईल.

• वित्तीय बाजारपेठेच्या गहन आणि विस्तारित करण्याच्या उपायांचा एक भाग म्हणून आरबीआयने हा निर्णय जाहीर केला.

• सध्या रिझर्व्ह बँक आरटीजीएस आणि एनईएफटी व्यवहारासाठी बँकावरील किमान शुल्क आकारते आणि बँका त्यांच्या ग्राहकांवर वजावटीचे शुल्क आकारतात. हे शुल्क आता रद्द केले असताना आरबीआयने बँकांना हा फायदा ग्राहकांना देण्यास सांगितले आहे.

• केंद्रीय बँक लवकरच बँकांसाठी दिशानिर्देश आणि निर्देश जारी करेल.

• एनईएफटीद्वारे निधी हस्तांतरणासाठी बँका 1 ते 5 रुपये आणि ट्रान्झॅक्शनच्या प्रमाणावर अवलंबून आरटीजीएसद्वारे 5 रुपये ते 50 रुपये आकारतात. बँका आता एकतर या शुल्कास कमीतकमी कमी करू शकतात किंवा ते पूर्णपणे मुक्त देखील करू शकतात.

नंदन नीलेकणी यांच्या नेतृत्वाखालील समितीची शिफारस :

• डिजिटल पेमेंट्सवरील नंदन नीलेकणी यांच्या नेतृत्वाखालील समितीने अलीकडेच डिजिटल पेमेंट्सना प्रोत्साहन देण्यासाठी काही सूचना दिल्या आहेत.

• निलेकणी पॅनेलने आरटीजीएस आणि एनईएफटी सुविधा 24×7 उपलब्ध असावी अशीही शिफारस केली.

• समितीने विक्री मशीनच्या ड्यूटी फ्री आयातची देखील शिफारस केली.

RTGS आणि NEFT म्हणजे काय?

• आरटीजीएस (रिअल टाइम ग्रॉस सेटलमेंट) आणि एनईएफटी (राष्ट्रीय इलेक्ट्रॉनिक निधी हस्तांतरण) इलेक्ट्रॉनिक पेमेंट पद्धती आहेत जी व्यक्तींना बँका दरम्यान निधी हस्तांतरित करण्याची परवानगी देतात. या दोन्ही प्रणाल्या भारतीय रिझर्व बँकेद्वारे राखल्या जातात. हे केवळ देशात पैसे हस्तांतरणासाठी लागू आहे.

• आरटीजीएसमध्ये, निधी हस्तांतरण रिअल टाइम आधारावर होते. उदाहरणार्थ, विनंती प्राप्त झाल्यावर, पैसे हस्तांतरण होतात.

• आरटीजीएस भारतातील बँकिंग माध्यमांद्वारे उपलब्ध सर्वात वेगवान आंतरबँक मनी ट्रान्सफर सुविधा आहे.

• एनईएफटी आस्थापनाधारित समझोता आधारावर कार्यरत आहे. एनटीएफटी अंतर्गत निधी हस्तांतरण आरटीजीएसमध्ये रिअल-टाइम समझोता प्रक्रियेच्या विरूद्ध बॅचमध्ये बसवले आहे. बॅच प्रति तास स्लॉटमध्ये बसतात.

एटीएम शुल्काची समीक्षा करण्यासाठी समितीची स्थापना :

• आरबीआयने सार्वजनिकरित्या ऑटोमेटेड टेलर मशीन्स (एटीएम) वापरल्या जाणार्या शुल्काचे पुनरावलोकन करण्यासाठी एक समिती स्थापन करण्याचा निर्णय घेतला आहे.

• एटीएम शुल्क आणि फी बदलण्यासाठी आरबीआयकडे सतत मागणी केली जात आहे.

• मध्यवर्ती बँकेने असेही लक्षात घेतले आहे की भारतातील एटीएमचा वापर लक्षणीय वाढला आहे.

• हे लक्षात घेऊन रिझर्व्ह बॅंकेने एक समिती स्थापन करण्याचा निर्णय घेतला ज्यामध्ये भारतीय बँक संघटना (आयबीए) च्या मुख्य कार्यकारी अधिकारी यांच्या अध्यक्षतेखालील सर्व

भागधारकांना एटीएम वापर आणि लागू केलेल्या शुल्काची तपासणी करण्यासाठी समाविष्ट केले जाईल.

• आरबीआय लवकरच समितीच्या संदर्भातील रचना आणि अटी जारी करेल. समिती आपल्या पहिल्या बैठकीच्या दोन महिन्यांच्या आत शिफारसी सादर करेल.